Leeslijst 10: De zonderlinge avonturen van het geniale bommenmeisje

Opbouw:

Het boek is opgedeeld in 7 delen. Telkens als er een nieuw deel begint staat er een uitspraak/motto  van iemand op de bladzijde, zoals bij deel 1: “Het verschil tussen domheid en genialiteit is dat genialiteit haar grenzen kent” – EEN ONBEKENDE SCHRIJVER. De zin geeft een voorproefje van wat er zich in het deel af gaat spelen. Bijvoorbeeld bij deel 1 worden we allereerst voorgesteld aan een heel slim persoon en daarna een heel dom persoon. Dat past bij het motto “Het verschil tussen domheid en genialiteit is dat genialiteit haar grenzen kent”, omdat dat onderwerp in het deel word besproken.  Het motto en de schrijver verschillen per deel, want waarbij deel 1 de schrijver onbekend is, is de schrijver bij deel 2 dat wel: Madame de Staël.

Elk deel is weer opgedeeld in over het algemeen 4 hoofdstukken. In totaal bestaat het boek uit 24 hoofstukken en aan het eind een epiloog. De hoofstukken beginnen, net zoals de delen,  met een zin. Alleen beginnen de zinnen altijd met “over”, zoals “Over het gevaar om een exacte kopie van jezelf te hebben” (bladzijde 245, hoofdstuk 17). De schrijver wil hiermee een topje van de sluier oplichten over de inhoud van het nieuwe hoofdstuk . Zo wil hij je nieuwsgierig en verward maken, zodat je het hoofdstuk meteen gaat lezen.

Ruimte:

Het verhaal speelt zich voor het grootste gedeelte van het boek af in Zweden, omdat de schrijver van het boek daar woont, en in Zuid-Afrika. De echte hoofdpersonages zijn namelijk een Zweed en een Zuid-Afrikaan. Het is functioneel om te weten waar het verhaal zich afspeelt, omdat bijvoorbeeld mensen in Zuid-Afrika anders naar de wereld kijken dan in Zweden in die tijd en nu nog steeds. Het verhaal word hierdoor beïnvloed, want Nombeko, de ene hoofdpersoon, groeit op in een sloppenwijk in Soweto, Zuid-Afrika. Ze gaat niet naar school, want dat kan helemaal niet, en ze is als tienjarige werkende als latrinewerkster. Daarbij komt ook nog dat ze wees is. In Zweden zou de overheid allang hebben ingegrepen en Nombeko geholpen hebben, maar in Zuid-Afrika is/was Nombeko een van de vele waar de overheid geen tijd in stak of hulp aanbood. Ze wordt daar als tweederangs burger gezien en het verhaal wordt daar onder andere door beïnvloed.

Perspectief, verteller en tijd:

Het verhaal speelt zich af in de jaren zeventig, waar de koude oorlog aan de gang is en discriminatie van zwarten mensen normaal is. Het boek gaat over ongeveer 20 jaar tijd waar de gebeurtenissen specifiek worden vertelt. Toch op sommige punt gaat de tijd heel snel want aan het eind vertelt de schrijver hoe het eindigt met de hoofdpersonen zo’n 30 jaar later na hun avonturen.

Het verhaal wordt verteld vanuit een alwetende verteller. In de eerste delen van het boek wordt het verhaal verteld door Nombeko en Ingmar. Nombeko woont in Zuid-Afrika en Ingmar in Zweden. Nadat Ingmar dood gaat in het boek, word het perspectief over genomen door de Holgers, zijn zonen. Terwijl het boek zich zelf vertelt komen er steeds meer personages bij wiens verhaallijn word belicht. Het boek is voor het grootste deel chronologisch, maar soms komen er ook flashback aan te pas, zoals wanneer een gebeurtenis plaats vind, maar beleeft word door verschillende personages. Het verhaal moet eerst worden vertelt van de ene en daarna van de ander, terwijl het al gebeurt is.

Personages:

Nombeko Mayeki

Nombeko is de hoofdpersoon van het boek. Ze is een slimme en heel leergierige meisje die opgroeit in de sloppenwijken van Soweto, maar uiteindelijk allemaal avonturen beleeft op internationaal niveau. Het boek draait eigenlijk voor het grootste gedeelte over haar en haar verhaal.

Ingmar Qvist

Ingmar Qvist is een Zweedse vader die als ideaal heeft de Zweedse koning af te zetten, door een gebeurtenis in zijn verleden. Hij gebruikt zijn zonen om dat ideaal te bereiken, de ene enthousiaster dan de ander, maar na vele pogingen overlijd Ingmar relatief vroeg in het boek, waardoor hij een bijfiguur is.

Holger Qvist 1

Holger 1 is de zoon van Ingmar en het meest enthousiast over zijn vaders ideaal. Hij is dan ook het domst van de tweeling en kan niet logisch nadenken. Hij helpt zijn vader dan ook graag en ook na zijn dood probeert hij zijn vaders ideaal te verwezenlijken samen met zijn vriendin Celestine. Het zal uiteindelijk allemaal anders lopen.

Holger Qvist 2

Holger 2 is de zoon van Ingmar en het minst enthousiast over zijn vaders ideaal. Hij is erg intelligent en twijfelt al van jongs af aan aan zijn vader en broertjes ideeën over politiek. Hij moet eigenlijk het hele verhaal de problemen van zijn broer oplossen en irriteert zich dan ook mateloos aan hem. Nombeko en hij krijgen aan het eind van het boek een relatie en een dochter.

Celestine

Holgers 1 vriendin die overal boos over word en gewoon graag wil rebelleren tegen alles. Ze word ook wel “het boze meisje” genoemd in het boek. Ze helpt haar vriendje graag met zijn ideaal.

De Amerikaan

De Amerikaan is een oude militair die gevochten heeft in Vietnam en daar een oorlogstrauma heeft opgelopen. Daardoor is hij paranoïde geworden en denkt hij dat de CIA hem in het oog houd. De Amerikaan leeft in een pottenbakkerij die de Holgers overgenomen hadden, waardoor ze voor hem moeten zorgen. Maar zijn paranoïde red uiteindelijk het leven van Nombeko en de andere personages.

Chinese zusjes

De zusjes werken net zoals Nombeko in het begin bij de ingenieur in Zuid-Afrika. De meisjes zijn heel goed in gif en het vervalsen van spullen, maar ze kunnen ook onhandig zijn wat in het boek leid tot problemen.

Gertrud

Gertrud is de oma van Celestine, een oude aardige vrouw die wel haar mannetje kan staan. Ze is ook nog gastvrij wanneer haar dochter met grote problemen bij haar komt.

Motieven:

Het kritiek hebben op de maatschappij. Jonas Jonasson, de schrijver, gebruikt in zijn boeken vaak historische gebeurtenissen en beïnvloed ze met de pen op zijn manier. Ook in De zonderlinge avonturen van het geniale bommenmeisje komt dit ter sprake. Bijvoorbeeld het proces van Nombeko in het begin van het boek. Ze word aangereden door een blank persoon met een auto terwijl ze op de stoep loopt. Doordat in Zuid-Afrika het discrimineren van zwarten in de jaren 60 heel gewoon was krijgt ze geen eerlijk proces. De advocaat buigt het verhaal zo dat Nombeko de schuldige is en word veroordeelt. Doordat de schrijver ook nog Nelson Mandela op sommige punten naar boven brengt en natuurlijk koude oorlog aspecten door de kernbommen, komt de kritiek op de maatschappij steeds ter sprake in het boek.

Thema:

Het verhaal gaat eigenlijk over Nombeko en Holger 2 die samen in Zweden van een atoombom

af willen. De overheid van Zweden doet alleen moeilijk en er moet een kidnapping van de koning aan te pas komen voordat de atoombom weggenomen word van Nombeko en Holger 2.

Titel:

De zonderlinge avonturen van het geniale bommenmeisje geeft aan waarover het boek gaat namelijk over een geniaal bommenmeisje die zonderlinge avonturen beleeft. Een heel makkelijk titel op het eerste gezicht maar toch geniaal.

Motto:

De kans dat een analfabete, die in de jaren zeventig in Soweto opgroeit, op een dag samen met de Zweedse koning en premier opgesloten zit in een aardappelvrachtwagen, is statistisch gezien een op vijfenveertig miljard zevenhonderdzesenzestig miljoen tweehonderdtwaalfduizend achthonderdtien. Wat is uitgerekend eerdergenoemde analfabete.

Het is een soort samenvatting van het boek gegeven op een grappige en humoristische manier, want de lezer aan het lachen maakt en laat denken. Zo probeert de schrijver hem nieuwsgierig te maken naar het boek.

Samenvatting:

-         http://mustreads.nl/recensie-de-zonderlinge-avonturen-van-het-geniale-bommenmeisje-jonas-jonasson/